De eIDAS-verordening (Electronic Identification and Trust Services), die op 1 juli 2016 van kracht werd, stelt een geharmoniseerd wettelijk kader in voor elektronische handtekeningen en digitale vertrouwensdiensten binnen alle 27 lidstaten van de Europese Unie. Het belangrijkste doel is om de rechtszekerheid, interoperabiliteit en geldigheid van grensoverschrijdende digitale transacties te garanderen.

In deze Europese regelgevingscontext wordt het essentieel voor bedrijven, overheden en individuen om de technische en juridische conformiteit van een elektronische handtekening te kunnen controleren. Gelukkig stelt de Europese Commissie een gratis, krachtig hulpmiddel beschikbaar om deze controle eenvoudig en betrouwbaar uit te voeren.

→ Toegang tot de DSS-tool van de Europese Commissie

De drie niveaus van elektronische handtekeningen onder eIDAS

Voordat een handtekening wordt geverifieerd, is het belangrijk om de drie niveaus van elektronische handtekeningen te begrijpen die zijn gedefinieerd door de eIDAS-verordening, omdat ze niet allemaal hetzelfde niveau van juridische en technische beveiliging bieden.

1. Eenvoudige elektronische handtekening (SES)

De eenvoudige elektronische handtekening vertegenwoordigt het basisniveau. Het zijn alle gegevens in elektronische vorm die gekoppeld zijn aan of logisch verbonden zijn met andere gegevens en die dienen als authenticatiemethode.

Bekende voorbeelden: je naam typen in een e-mail, een vakje “Ik accepteer” aanvinken, een gescande afbeelding van je handgeschreven handtekening gebruiken of op een knop “Valideren” klikken.

Kenmerken :

• Geschikt voor uitwisselingen met een lage wettelijke waarde
• Vertrouwt niet op geavanceerde cryptografische beveiligingsmechanismen
• Zwakke bewijskracht in geval van een geschil
• Gemakkelijk aan te vechten in de rechtszaal

2. Geavanceerde elektronische handtekening (AES)

De geavanceerde elektronische handtekening moet voldoen aan vier strenge technische eisen die zijn gedefinieerd in artikel 26 van de eIDAS-verordening:

1. Het is uniek gekoppeld aan de ondertekenaar
2. Het identificeert de ondertekenaar
3. Het wordt aangemaakt met gegevens voor het aanmaken van handtekeningen die de ondertekenaar met een hoge mate van vertrouwen onder zijn exclusieve controle kan gebruiken.
4. Het is zodanig gekoppeld aan de bijbehorende gegevens dat elke latere wijziging van de gegevens kan worden opgespoord.

Technische mechanismen: gebruikt een publieke sleutelinfrastructuur (PKI), genereert een unieke cryptografische handtekening voor elk document, elke wijziging aan het document na ondertekening maakt de handtekening automatisch ongeldig.

Juridische waarde: wettelijk erkend in de EU met een grotere bewijskracht dan het SES, maar niet automatisch gelijkwaardig aan een handgeschreven handtekening.

3. Gekwalificeerde elektronische handtekening (QES)

De gekwalificeerde elektronische handtekening vertegenwoordigt het hoogste niveau van veiligheid en wettelijke erkenning. Het combineert de vereisten van een geavanceerde handtekening met strikte aanvullende garanties:

• Gemaakt met een gecertificeerd Qualified Signature Creation Device (QSCD).
• Gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat uitgegeven door een gekwalificeerde vertrouwensdienstverlener (QTSP)
• Het QTSP is beoordeeld door een geaccrediteerde nalevingsinstantie en staat onder toezicht van de nationale autoriteiten.
• De identiteit van de ondertekenaar is nauwkeurig geverifieerd (persoonlijk of via elektronische identificatie)

Vergelijkende tabel van de drie niveaus

De Digital Signature Service (DSS)-tool van de Europese Commissie

De Europese Commissie biedt een gratis onlineplatform, de Digital Signature Service (DSS), waarmee elke gebruiker de technische geldigheid en regelnaleving van elektronische handtekeningen volgens de eIDAS-normen kan controleren.

Kenmerken van de DSS-tool

De DSS-tool voert automatisch een reeks complexe technische controles uit:

• Verificatie van documentintegriteit: het document is niet gewijzigd sinds het werd ondertekend
• Certificaatvalidatie: het gebruikte certificaat is geldig en uitgegeven door een erkende autoriteit
• Intrekkingscontrole: het certificaat is niet ingetrokken door de QTSP
• Tijdstempelvalidatie: de elektronische tijdstempel is geldig en betrouwbaar
• eIDAS-conformiteit: de handtekening voldoet aan de technische eisen van de verordening
• Certificeringsketen: de hele keten tot aan de hoofdcertificeringsinstantie wordt gecontroleerd

Stap-voor-stap handleiding: Een handtekening controleren

Waarom is controle op naleving van eIDAS essentieel?

1. Maximale rechtszekerheid

Met eIDAS-verificatie kunt uervoor zorgen dat elektronisch ondertekende documentenwettelijk worden erkend. In geval van een geschil of uitdaging biedt een positief validatierapport een solide technisch bewijs van de authenticiteit en integriteit van het document.

Voor commerciële contracten, juridische overeenkomsten, notariële documenten of financiële transacties is deze juridische beveiliging essentieel om je belangen te beschermen.

2. Vertrouwen van gebruikers en partners

Het systematisch controleren van de elektronische handtekeningen die u ontvangt , versterkt de geloofwaardigheid van uw digitale processen. Uw klanten, partners en leveranciers weten dat u de beveiliging van elektronische transacties serieus neemt.

Deze proactieve benadering helpt bij het opbouwen van een klimaat van digitaal vertrouwen dat essentieel is in moderne zakelijke relaties.

3. Voldoen aan wettelijke verplichtingen

Veel sectoren zijn onderworpen aan strenge verplichtingen als het gaat om het opslaan en valideren van elektronische documenten: banken en financiën, verzekeringen, gezondheidszorg, openbare aanbestedingen, notarissen, enz.

Regelmatige verificatievoorkomt elk risico op niet-naleving dat zou kunnen leiden tot administratieve of financiële sancties, en zorgt ervoor dat uw processen voldoen aan de vereisten van de RGPD en eIDAS.

4. Fraude en vervalsing opsporen

De DSS-tool maakt onmiddellijke detectie van :

• Documenten gewijzigd na ondertekening
• Ingetrokken of verlopen certificaten
• Valse of ongeldige handtekeningen
• Identiteitsdiefstal

Deze detectiecapaciteit is een essentiële beveiliging tegen documentfraude in een digitale omgeving waar documenten snel circuleren.

5. Archivering en bewijskracht op lange termijn

Sommige documenten moeten vele jaren bewaard worden (10, 30 of meer). Regelmatige verificatie en archivering van validatierapporten zorgt ervoor dat de bewijskracht van handtekeningen op de lange termijn behouden blijft, zelfs als certificaten of technologieën evolueren.

Praktische gebruikssituaties voor eIDAS-verificatie

Voor bedrijven

• Validatie van elektronisch ondertekende klantcontracten vóór archivering
• Controleren van bestellingen en leveringsbonnen die door leveranciers zijn ondertekend
• HR-documenten controleren (arbeidscontracten, wijzigingen) die door werknemers zijn ondertekend
• Nalevingsaudit van processen voor elektronische handtekeningen

Voor overheidsinstanties

• Validatie van door burgers ingediende documenten voor administratieve procedures
• Controleren van elektronisch ondertekende reacties op overheidsopdrachten
• Verificatie van officiële verklaringen en reglementaire formulieren

Voor juridische professionals

• Controle van de echtheid van contracten die als bewijs worden gepresenteerd
• Validatie van elektronisch ondertekende notariële akten
• Controleren van de conformiteit van documenten in gerechtelijke procedures

Voor particulieren

• Verificatie van online ondertekende contracten voor bank- of vastgoedleningen
• Validatie van huurovereenkomsten en eigendomsdocumenten
• Controle van verzekerings- of dienstencontracten

Belangrijke punten om te onthouden

• Gratis officieel hulpmiddel: De Europese Commissie biedt de DSS, een professioneel en betrouwbaar hulpmiddel voor het controleren van de eIDAS-conformiteit van elektronische handtekeningen, gratis aan.
• Drie niveaus van ondertekening: Het begrijpen van de verschillen tussen SES, AES en QES is essentieel voor het beoordelen van de juridische en bewijskracht van een ondertekend document.
• Uitgebreide technische controles: De tool controleert automatisch de integriteit, geldigheid en intrekkingsstatus van certificaten en de naleving van regelgeving.
• Verbeterde rechtszekerheid: Systematische verificatie beschermt tegen fraude, zorgt voor naleving van wettelijke verplichtingen en garandeert de bewijskracht van documenten.
• Exporteerbare documentatie: Validatierapporten kunnen worden gedownload in PDF-indeling om te archiveren, te delen met derden of te presenteren in een juridische context.

Conclusie

De eIDAS-verificatie van elektronische handtekeningen is een belangrijke stap in het beveiligen van digitale uitwisselingen in een professionele of persoonlijke context. Dankzij de gratis Digital Signature Service tool van de Europese Commissie is deze handeling nu eenvoudig, toegankelijk en betrouwbaar voor alle gebruikers, ongeacht hun technische niveau.

Door deze verificatie systematisch in uw documentprocessen te integreren, kunt u de rechtsgeldigheid van uw documenten garanderen, het vertrouwen in uw elektronische transacties vergroten en zorgen voor volledige naleving van de regelgeving in het kader van eIDAS.

In een digitale omgeving waar documenten snel circuleren en waar juridisch en financieel veel op het spel staat, is de mogelijkheid om de authenticiteit en compliance van elektronische handtekeningen te verifiëren niet langer een optie, maar een noodzaak voor elke moderne organisatie.

→ Controleer nu een handtekening met de DSS-tool